Wanneer we willen dat leerlingen een volgend niveau bereiken zullen we ze in die stap moeten begeleiden. Deze support of hulpmiddelen worden ook wel scaffolding genoemd. Vygotsky verwoordde dat als volgt: “What a child can do with support today, she or he can do alone tomorrow”. Door scaffolding te bieden, kun je leerlingen een succeservaring geven en zo het zelfvertrouwen vergroten. Maar wanneer gaat het om support en wanneer ben je het eigenlijk aan het voorzeggen? Mag je op een (summatieve) toets nog scaffolding toepassen?
In de onderstaande casus lees je hoe Sietske scaffolding toepaste in haar wiskundetoets. Wat vind jij? Was het voorzeggen?
Sietske: "We leren leerlingen bij wiskunde aan dat het makkelijk is om een tabel te gebruiken. Dit is een handig hulpmiddel: het is bij elke type som over verhoudingen te gebruiken, werkt altijd en altijd op dezelfde manier.
Toch zie je dat veel leerlingen, met name de vwo’ers, het teveel werk vinden om zelf een tabel te tekenen. Bovendien ‘weten ze het wel uit hun hoofd’. Maar ja, de echte wiskundedocent wil natuurlijk een berekening zien 😉.
De toets De havo- en vwo-leerlingen krijgen elk een toets op hun eigen niveau. Het type sommen is vergelijkbaar. Op een toets vraag ik leerlingen niet alleen het antwoord te geven, maar ook een berekening. Ook gaf ik bij de sommen aan dat de leerlingen een verhoudingstabel mochten gebruiken. Maar bij de havo-toets** had ik ook een blanco tabel afgedrukt. Echt helemaal blanco, alleen de lijnen. Daarnaast hadden beide groepen op hun antwoordblad enkele witregels om hun antwoord op te noteren.
En wat bleek? Alle (ja alle!) leerlingen van de havo-groep hadden de tabellen gebruikt. En (dus?) heel veel vragen goed beantwoord. Bij de vwo-groep daarentegen had maar een enkele leerling zelf een tabel gemaakt en gebruikt. Het aantal goed beantwoorde vragen was hier een stuk minder. Bovendien hadden veel leerlingen alleen een antwoord gegeven en geen berekening.
Heb ik de havo groep nu geholpen? Wat vind jij? Laat gerust een reactie achter! En wat denk jij dat de vwo-leerlingen er van vonden?
* Wat is scaffolding? Scaffolding betekent letterlijk stijgerbouw. Je biedt hulpmiddelen of support aan waardoor leerlingen verder komen dan dat ze zonder deze stijgerbouw zouden kunnen. Net als bij echte stijgers is het niet de bedoeling dat ze altijd blijven staan. Op den duur kan een leerling de taak zelfstandig uitvoeren zonder support. Scaffolding kan gericht zijn op talige-, cognitieve- of competentieontwikkeling.
** Deze toets werd gegeven aan klas 1h/v. Dit is een zogenaamde gemengde klas. Dat wil zeggen dat er leerlingen het vak aangeboden krijgen op havo-niveau of op vwo-niveau. De onderwerpen komen overeen. En deze weken werken over verhoudingen. Het doel is dat alle leerlingen weten waar je verhoudingen tegen komt in het dagelijks leven en hoe je er aan kunt rekenen.