De afgelopen weken vertelde Petra in de nieuwsbrieven over invallen op het vmbo. Tijdens de eerste lessen werd vrijwel alleen maar inzet op relatie en routines. Ze leert de leerlingen wat ze met de zandloper wil, hoe de klas moet werken met een of wisbordje en hoe ze competitie inzet. Kost dat niet te veel tijd? En moeten ze niet direct Engels leren? Wanneer je aan de start de tijd neemt voor routines haal je die tijd later dubbel en dwars in, dat is onze ervaring.
Wat zijn routines? En wat is het verschil met regels?
Routines zijn procedures waarbij je bepaald gedrag verwacht. Bijvoorbeeld: als je binnenkomt in het lokaal ga je zitten, pak je je boeken en je schrift uit je tas en leg je die op tafel. Het gaat vaak over je organisatie.
Regels zijn meer algemene afspraken en verwachtingen. Bijvoorbeeld: Je praat niet door iemand heen.
Een ander verschil is dat wat jij als docent doet wanneer een van de twee niet opgevolgd wordt. Wanneer een leerling zich niet houdt aan een regel dan zal je waarschijnlijk een waarschuwing geven en daarna een consequentie. Maar wanneer een leerling een routine niet goed uitvoert, zul je hem het nog een keer moeten uitleggen en het nog een keer (en misschien wel nog een keer) moeten laten doen.
Waarom regels en routines?
Om een goed leer- en werkklimaat te creëren! Uit onderzoek van Robert Marzano is gebleken dat het veel effect heeft op je klassenmanagement. Volgens hem is een van je rollen als docent die van klassenmanager. En als manager van een groep leerlingen kun je nu eenmaal niet zonder die regels en routines. Hoe duidelijker die zijn, hoe minder ordeverstoringen er voorkomen in je les.
Daarnaast is het gewoon makkelijker voor jou als docent en vaak efficiënter. Het geeft rust, duidelijkheid en structuur en voorkomt chaos. Wel zo prettig!
Iedereen heeft baat bij lesroutines Misschien denk je dat routines niet nodig zijn of dat het alleen nodig is bij kleuters of gymlessen. Of je denkt dat je zelf geen gebruikt maakt van routines? Kijk dan eens naar het bijgevoegde schema en probeer in te vullen wat je nu al doet én wat je graag zou willen. Of tel de komende week eens hoe vaak jij (geirriteerd?)op een klas zit te wachten omdat ze niet doen wat jij wil. De les verloopt chaotisch of er is te veel lawaai. Weten leerlingen écht wel wat er van ze verwacht wordt? Is de routine duidelijk?
Routines: oefenen, oefenen, oefenen.
Mensen leren door iets vaak te doen. Dat geldt ook voor routines. Als je die wilt aanleren zul je veel met ze moeten oefen.
Wanneer je hebt bedacht hoe je wilt dat leerlingen iets doen, beschrijf dan duidelijk welk gedrag je wilt zien. Hoe concreter, hoe beter. Doe het daarna voor. Sleep desnoods een tafeltje naar voren, ga zitten op een stoel en laat zien wat een leerling moet doen. Laat ze het daarna zelf herhalen. Eerst individueel en daarna als groep. Hoe vaker je dit herhaalt en oefent, hoe makkelijker het gaat.